WuWa Wrocław – osiedle, które wyprzedziło swoją epokę. Modernistyczna perła sprzed wieku

Zabytki 27 października 2025

32 odsłon
27 paź 2025

W samym sercu Wrocławia kryje się miejsce wyjątkowe – osiedle pokazowe WUWA (niem. Wohnungs- und Werkraumausstellung). To tu w 1929 roku narodziła się nowa koncepcja życia miejskiego – prostszego, bardziej praktycznego i bliższego naturze. WUWA była nie tylko wystawą nowoczesnych domów, ale także manifestem architektów, którzy wierzyli, że dobrze zaprojektowane mieszkanie może zmienić sposób, w jaki żyjemy. Dziś to jedno z najcenniejszych świadectw modernizmu w Polsce i żywa lekcja historii o tym, jak wyglądała przyszłość widziana oczami tamtych wizjonerów.

WUWA powstała w 1929 roku jako projekt Niemieckiego Werkbundu – stowarzyszenia architektów i rzemieślników, które stawiało sobie za cel połączenie estetyki z funkcjonalnością. W zaledwie kilka miesięcy wzniesiono tu około trzydziestu obiektów: domy jednorodzinne, budynki wielorodzinne, przedszkole i obiekty usługowe. Całość miała udowodnić, że można budować szybko, tanio i z poszanowaniem ludzkich potrzeb. Projektanci, m.in. Hans Scharoun, Paul Heim, Gustav Wolf i Adolf Rading, stworzyli zróżnicowane typy mieszkań odpowiadające różnym stylom życia – od małych lokali dla samotnych po domy rodzinne z ogródkiem. Każdy detal miał tu znaczenie – od układu pomieszczeń po dostęp światła dziennego i integrację z zielenią.

Modernizm, którego WUWA jest jednym z najlepszych przykładów w Europie, opierał się na prostocie i funkcjonalności. Zrezygnowano z ozdób i symetrii, stawiając na przejrzyste bryły, płaskie dachy, duże okna i białe elewacje. Budynki miały być przyjazne mieszkańcom, łatwe w utrzymaniu i dostosowane do codziennego rytmu życia. Jednym z najbardziej rozpoznawalnych obiektów jest Dom jednorodzinny Hansa Scharouna, dziś odrestaurowany i pełniący funkcję centrum informacji o osiedlu. Jego wnętrza – otwarte, pełne światła i logicznie zaprojektowane – pokazują, jak twórcy WUWA rozumieli ideę nowoczesnego domu: jako miejsca, które wspiera życie, zamiast je komplikować.

Choć Wrocław po II wojnie światowej został mocno zniszczony, większość zabudowy WUWA przetrwała. Przez lata niektóre budynki popadły w zapomnienie, inne przerobiono lub zaniedbano, jednak na początku XXI wieku rozpoczęto szeroko zakrojone prace renowacyjne. Dziś osiedle jest objęte ochroną konserwatorską i uznawane za zabytek modernizmu o randze europejskiej. W 2009 roku otwarto tu Centrum WUWA, w którym można poznać historię projektu, obejrzeć archiwalne fotografie i zrozumieć idee, które zainspirowały jego twórców. Spacerując między białymi bryłami domów, trudno uwierzyć, że mają one prawie sto lat – wyglądają jak współczesne realizacje w duchu minimalizmu.

Podsumowanie

WuWa jest wspaniałym przykładem architektury modernistycznej w duchu dzieł Le Corbusiera. Niestety, część budynków jest zaniedbana np. Dom studencki "Pancernik", który straszy swoją nieciekawą fasadą. Dla nie-fanów modernizmu jest to kompleks budynków jakich teraz dookoła mamy mnóstwo, bo nie zostały one odpowiednio wyeksponowane - za wyjątkiem domu nr 1, który jest teraz kawiarnią i centrum informacji o wystawie.

Lokalizacja
Więcej zdjęć
Udostępnij
Komentarze 0

Brak komentarzy. Bądź pierwszy, który skomentuje!

Proszę podać imię (1-50 znaków).
0/500 znaków
Proszę napisać komentarz (1-500 znaków).